सञ्चार सुरक्षामा खतरा: ह्वाट्सएपमा व्यापक साइबर हमला
जेरो-क्लिक एक्सप्लोइट: प्रयोगकर्ताका लागि नयाँ खतरा
ह्वाट्सएपमा भएको यो साइबर आक्रमण 'जेरो-क्लिक एक्सप्लोइट' प्रविधिबाट गरिएको छ, जसमा प्रयोगकर्ताले कुनै पनि लिंक क्लिक नगरेको अवस्थामा पनि ह्याकिङ सम्भव हुन्छ। यो मालवेयर विशेष गरी पत्रकार, सरकारी अधिकारी तथा उच्च पदस्थ व्यक्तित्वहरूलाई लक्षित गरेर पठाइएको थियो। ह्वाट्सएपका अनुसार, म्यासेजमा एउटा मालिसियस डकुमेन्ट पठाइन्छ, जसले प्रयोगकर्ताको डेटा चोरी गर्न सक्छ।
ह्याकरको पहिचान र इजरायली कम्पनीमाथि आरोप
हालसम्म साइबर हमलाको पछाडि को छ भन्ने स्पष्ट भइसकेको छैन। तर, ह्वाट्सएपले इजरायली जासुसी कम्पनी प्यारागन सोलुसन्सलाई मुख्य दोषी ठहर्याएको छ। मेटाले प्यारागनलाई एक औपचारिक पत्र लेख्दै ह्वाट्सएप प्रयोगकर्ताहरूलाई लक्षित गर्ने सबै गतिविधि तुरुन्तै बन्द गर्न अनुरोध गरेको छ। साथै, कानुनी उपचारका लागि थप कदम चाल्ने संकेत पनि दिएको छ।
दुई दर्जन देशका ९० भन्दा बढी प्रयोगकर्तामाथि हमला
समाचार एजेन्सी रोयटर्सका अनुसार, प्यारागन सोलुसन्सले कम्तीमा दुई दर्जन देशका ९० भन्दा बढी ह्वाट्सएप प्रयोगकर्तामाथि हमला गरेको छ। यो साइबर हमला उच्चस्तरीय योजनाबद्ध भएको अनुमान गरिएको छ। मेटाले ह्वाट्सएप प्रयोगकर्ताहरूको गोपनीयता जोगाउन निरन्तर प्रयास गरिरहने प्रतिवद्धता जनाएको छ।
पहिले पनि इजरायली जासुसी सफ्टवेयरमाथि आरोप
यो पहिलो पटक होइन, जब इजरायली कम्पनीहरूमाथि ह्वाट्सएप प्रयोगकर्तालाई लक्षित गरेको आरोप लागेको हो। सन् २०१९ मा, इजरायली कम्पनी एनएसओ ग्रुपले आफ्नो पेगासस स्पाइवेयर मार्फत १४०० ह्वाट्सएप प्रयोगकर्ताको डेटा चोरी गरेको रिपोर्ट सार्वजनिक भएको थियो। यसपटक पनि प्यारागन सोलुसन्समाथि यस्तै आरोप लागेको छ।
साइबर सुरक्षाका लागि आवश्यक उपाय
यस प्रकारका आक्रमणहरूबाट बच्न, ह्वाट्सएप प्रयोगकर्ताहरूले निम्न उपायहरू अवलम्बन गर्नुपर्छ:
ह्वाट्सएप र मोबाइल अपरेटिङ सिस्टमलाई सधैं अपडेट राख्ने।
अपरिचित म्यासेज वा डकुमेन्ट खोल्नबाट जोगिने।
मोबाइलमा सुरक्षात्मक एपहरू प्रयोग गर्ने।
संवेदनशील जानकारी अनलाइनमा साझा नगर्ने।
डिजिटल सुरक्षाको महत्व
प्रविधिको प्रयोग बढेसँगै साइबर सुरक्षाको आवश्यकता झनै बढेको छ। ह्वाट्सएपमा भएको पछिल्लो आक्रमणले पुन: प्रमाणित गराएको छ कि डिजिटल दुनियाँमा सुरक्षा चुनौतीहरूसँग सचेत रहनु अति आवश्यक छ। प्रयोगकर्ताहरूले आफ्नो डेटा सुरक्षित राख्न सावधानी अपनाउनु नै सबैभन्दा राम्रो उपाय हो।